Τα Πάω Μια Χαρά Με Τον Εαυτό Μου, Αλλά Κάτι Πάει Στραβά
Με ποιους τρόπους αποδέχεσαι τον εαυτό σου; Με ποιους τρόπους ανταμείβεις τον εαυτό σου;
Πως αισθάνεσαι ρε παιδί μου με την πάρτη σου;
Συνήθως το μπέρδεμα έρχεται όταν ξέρεις τι θέλεις, το δηλώνεις περήφανα στον εαυτό σου και μετά η απραγία σου ηλεκτρίζει την ραχοκοκαλιά.
Βλέπεις για παράδειγμα μια ωραία γυναίκα, θέλεις να της μιλήσεις και αμέσως ξεκινούν οι σκέψεις. Σκέψεις που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, δεν θα έπρεπε να σε επηρεάζουν και κυρίως, δεν θα έπρεπε να τις πιστεύεις.
Και όμως…
Όχι μόνο ακολουθείς αυτόν τον βομβαρδισμό από σενάρια κάθε είδους αλλά αφού το κάνεις, ξεκινά ένα ανελέητο κυνηγητό από ενοχές που συνοψίζονται από πλαίσια του στυλ « Και αν το είχα κάνει…; »
Ή ακόμα πιο δύσκολα:
Πως θα ήθελες να είχες προσεγγίσει την συγκεκριμένη γυναίκα;
Πριν συνεχίσεις, δες παρακάτω πως μπορείς κι εσύ να έχεις τη γυναίκα που σου αρέσει.
Εκείνη την στιγμή ενεργοποιείται ένας ψυχολογικός μηχανισμός που είναι περισσότερο γελωτοποιός παρά σε καλμάρει. Σε κοροϊδεύει όχι όμως με σκοπό να σου κάνει bulling.
Θέλει περισσότερο να διατηρήσει την εικόνα που έχεις για τον εαυτό σου και τον κόσμο σου λέγοντας σου τραγικούς αστεϊσμούς:
Την επόμενη φορά θα δεις τι έχει να γίνει…
Φόβοι Και Αδυναμίες Σε Σχέση Με Τον Εαυτό Μου
Ένα δαίμονας παίζει σαν βιολί τις αδυναμίες σου δημιουργώντας απίστευτες κακοφωνίες για όλα αυτά που πιστεύεις για τον εαυτό σου και συνεχίζεις να είσαι γαντζωμένος πάνω τους.
Εκείνη την στιγμή, δύο αντίθετοι τρόποι σκέψης κάνουν την εμφάνισης τους: Ο πρώτος προσπαθεί να σε ηρεμήσει για να μην σκάσεις σαν μπαλόνι και ο δεύτερος , που γνωρίζει την αλήθεια, σου λέει χαιρέκακα:
Ποια επόμενη φορά ρε φίλε; Ποιον δουλεύεις;
Στην αρχή ίσως γελάς όσο πατάει η γάτα με τον τρόπο που αντιμετωπίζεις την αντίδραση σου σε ερωτήσεις ενδοσκόπησης, που παρεμπιπτόντως γίνονται σε κλάσματα δευτερολέπτου.
Από την άλλη, οι σκέψεις μέσα στο κεφάλι σου παίζουν περίεργα παιχνίδια που ενώ ξέρεις πως είναι μπούρδες, συνεχίζεις να αντιδράς σαν πιτσιρικάς που βλέπει play station και γουρλώνει τα μάτια.
Με αυτά τα λίγα ξεκίνησε ένας κυκεώνας σκέψεων όπου προσπαθούσα να καταλάβω καλύτερα τον τρόπους που αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας.
Συνεχώς τσακωνόμαστε με τον εαυτό μας, τα ξαναβρίσκουμε και μετά πάλι από την αρχή.
Ξέρεις, σαν τις σχέσεις που ο ένας πλακώνει στις μπάτσες τον άλλο όμως το κάνει από μέσα του γιατί ξέρει πως δεν τον παίρνει για πολλά επειδή θα μείνει παρέα με την μοναξιά και τις περιέργειες του. Έτσι και αλλιώς οι σχέσεις έχουν τον δικό τους κώδικα.
Το ζήτημα είναι πως το ρημάδι το μυαλό θυμάται. Κάθε πράξη αποθηκεύεται για να χρησιμοποιηθεί ως γνώση την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε παρόμοια κατάσταση.
Και κάπως έτσι στράφηκα στον μόνο φίλο που έχω κρατήσει από πιτσιρίκι. Αυτόν που δεν τον κρίνω για να καλύψω τις δικές μου ανασφάλειες και αυτόν που οι σκέψεις μου δεν τον τρομάζουν.
Τα βιβλία και τις σημειώσεις μου.
Φύγαμε Για Εξορκισμό… Μιλάω Σίγουρα Με Τον Εαυτό Μου;
Προσπαθούσα να σκεφτώ τους λόγους που πετυχαίνουμε γενικότερα, πως δίνουμε κίνητρο στον εαυτό μας και κατά πόσο ικανοποιημένοι μένουμε από το αποτέλεσμα.
Πρόσεξε, δεν αναφέρω τον λόγο που εργάζεσαι για παράδειγμα. Δουλεύεις για να μπορείς να φας, να πιεις και να έχεις ένα ανθρώπινο βιοτικό επίπεδο (όσο σου επιτρέπουν να έχεις τέλος πάντων).
Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος που πετυχαίνεις;
Για να κερδίσεις είτε την αποδοχή του εαυτού σου είτε την αποδοχή των άλλων.
Αν για παράδειγμα θέλεις να δεις τον εαυτό σου πετυχημένο με τις γυναίκες, το κάνεις επειδή έχεις κάποια στοιχεία που σε κάνουν να πιστεύεις το αντίθετο.
Έχεις την ανάγκη να κερδίσεις αποδοχή από τον εαυτό σου. Κάτι λείπει.
Και παρόλο που το θέλεις πολύ, όταν έρχεται η ώρα παγώνεις, δεν ξέρεις τι να πεις και τελικά μένεις αγκαλιά με την θέληση και με τις σκέψεις του τι θα συνέβαινε αν…
Και μετά βρίζεις τον εαυτό σου.
Η απόσταση από αυτό που θέλουμε με αυτό που τελικά κάνουμε είναι τεράστια. Και δεν είναι τυχαίο ούτε κάποιος είδος σχιζοφρένειας.
Και αυτό γιατί υπάρχει ένας ψυχολογικός μηχανισμός που μπερδεύει τα πράγματα και αντί να μας κάνει να αισθανόμαστε καλά με αυτό που θέλουμε, μας πιέζει σε βαθμό που στο τέλος δεν προσπαθούμε καν.
Κριτική – Βάζοντας Τον Εαυτό Μου Στο Κατηγορητήριο
Η κριτική σε κατηγορεί για πράγματα που πηγαίνουν στραβά. Σε συγκρίνει με άλλους, θέτει μη ρεαλιστικές προσδοκίες στον εαυτό σου και έπειτα σε μαστιγώνει για το παραμικρό λάθος.
Κρατάει άλμπουμ αποτυχιών αλλά σπάνια σου υπενθυμίζει τις επιτυχίες σου.
[su_note note_color=”#0b0b0c” text_color=”#cdc8c8″ radius=”14″]Έχει ένα σενάριο που σου λέει πως θα έπρεπε να ήσουν και πως πρέπει να δείχνεις για να είσαι ο καλύτερος. Αν δεν είσαι, τότε είσαι ένα τίποτα.[/su_note]
Βάζει στην σειρά όλα τα « πρέπει » και μετά θέλει να τρέχεις πίσω τους χωρίς να ξέρεις τον λόγο.
Ποτέ δεν θα είσαι αρκετός και ποτέ δεν θα είσαι έτοιμος. Τουλάχιστον αυτό έχω παρατηρήσει στον εαυτό σου όταν βρίσκομαι μπροστά σε μια πρόκληση ζωής.
Έτσι και αλλιώς, για αυτό ονομάζεται πρόκληση. Όχι για την δυσκολία του αποτελέσματος αλλά για την εξέλιξη που απαιτεί από τον εαυτό σου για να αντέξεις τις δυσκολίες και τις αλλαγές.
Η αλλαγή είναι που μας τρομάζει όχι ο τρόπος που θα πετύχουμε το αποτέλεσμα.
Η κριτική διαβάζει το μυαλό των άλλων και σε πείθει πως βαριούνται με αυτά που λες ή πως δεν έχεις κανένα ενδιαφέρον. Σου θυμίζει συνεχώς τις αδυναμίες σου, τι σου λείπει και πως « πάντα θα… »
Η κριτική υποβαθμίζει την αυτοεκτίμηση σου και μειώνει τις πηγές που αντλείς για να χτίσεις πεποιθήσεις πως αξίζεις.
Είναι ένα ψυχολογικό τσακάλι.
Αν δεν προσπαθήσεις σε χτυπά αλύπητα και αν προσπαθήσεις τίποτα δεν είναι αρκετό για να ικανοποιήσει τα πρέπει των προσδοκιών σου.
[su_note note_color=”#0b0b0c” text_color=”#cdc8c8″ radius=”14″]Σε αλυσοδένει με ένα γεγονός και αυτό με την σειρά του σε κυνηγά. Αν για παράδειγμα δεν έρθει ένα μελλοντικό σενάριο, δεν θα επιτρέψεις στο εαυτό σου να είναι ευχαριστημένος ή να αισθανθεί γαλήνη.[/su_note]
Όταν όμως προσπαθείς να γίνεις καλύτερος, πως διαχειρίζεσαι τον εαυτό σου; Τον ανταμείβεις για την προσπάθεια ή του θυμίζεις ξανά τι του λείπει και πόσο δρόμο χρειάζεται ακόμα;
Πρέπει Να Υπάρχει Συνεχώς Ένα Πρέπει Για Τον Εαυτό Μου;
Η κριτική συγκρίνει τον εαυτό σου με αυτό είσαι τώρα και με αυτό που θα έπρεπε να είσαι για να αισθάνεσαι πετυχημένος.
[su_note note_color=”#0b0b0c” text_color=”#cdc8c8″ radius=”14″]Δημιουργούμε μια εικόνα πετυχημένου στον μυαλό μας και την κυνηγάμε όπως ο αρουραίος το τυρί. Βάζουμε μια προϋπόθεση που μας δηλώνει πως θα γουστάρουμε τον εαυτό μας μόνο όταν φτάσουμε αυτή την εικόνα[/su_note]
Όμως δεν είναι τόσο απλό. Οι ανάγκες μας όπως και οι προσδοκίες μας δεν μένουν στάσιμες. Και αυτό επειδή πολύ απλά είμαστε άπληστοι. Το ταβάνι του φυσιολογικού δεν μένει ποτέ στο ίδιο ύψος.
Η κριτική γεννήθηκε κατά την διάρκεια των παιδικών μας χρόνων μέσω κοινωνικοποίησης και φυσικά από τους γονείς μας.
Οι γονείς προσπαθώντας να μας μάθουν τις « σωστές » συμπεριφορές ώστε να μας κάνουν ανθρώπους με αξίες, μας έμαθαν τι είναι αποδεκτό και τι όχι, ενοχλητικό και ηθικά λάθος.
Το έκαναν χρησιμοποιώντας ανταμοιβές για καλές συμπεριφορές όπως « μπράβο, καλό παιδί » ή τιμωρίες όταν οι συμπεριφορές μας ήταν λάθος ή απλά τους έσπαγαν τα νεύρα επειδή ήταν κουρασμένοι.
Ο θεωρητικός προσωπικότητας Harry Stack Sullivan ονομάζει τις κακές συμπεριφορές ως απαγορευμένες χειρονομίες.
[su_note note_color=”#0b0b0c” text_color=”#cdc8c8″ radius=”14″]Οι απαγορευμένες χειρονομίες είναι τρομακτικές και απορριπτέες. Όταν τις κάνουμε αισθανόμαστε πως δεν θα έχουμε την αποδοχή του γονιού και αυτό σημαίνει αυτόματα πως είμαστε κακά παιδιά.[/su_note]
Οι απαγορευμένες χειρονομίες βρίσκονται στην συνειδητή και ασυνείδητη μνήμη, όπου εδρεύουν όλες εκείνες οι στιγμές που αισθανθήκαμε άσχημα με τον εαυτό μας.
Ουλές στο μυαλό μας όπου η κριτική πατά γερά για να μας δηλώνει αυτάρεσκα πως έχει ακράδαντα στοιχεία για να μην αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας.
Αν θυμώσουμε κάποιον ή αν κάποιος μας ασκήσει κριτική τότε αυτόματα ένα σφίξιμο κάνει την εμφάνιση του και προσπαθούμε απεγνωσμένα να αποδείξουμε σε αυτόν ή σε εμάς πως η κριτική δεν ισχύει.
Ωστόσο, δεν ξέρουμε πραγματικά με ποιον παλεύουμε.
Αυτό που ισχύει όμως είναι πως όταν προσπαθούμε να αποδείξουμε το αντίθετο μιας άποψης ή μιας κριτικής, σημαίνει πως τουλάχιστον την παίρνουμε στα σοβαρά. Χειρότερα, πως την πιστεύουμε.
Γιατί Ακούω Την Κριτική Που Ασκώ Στον Εαυτό Μου;
Όλοι έχουμε συγκεκριμένες ανάγκες. Κάποιες από τις σημαντικότερες είναι:
- Να αισθανόμαστε ασφαλείς και ατρόμητοι.
- Να είμαστε αποτελεσματικοί και παραγωγικοί.
- Να είμαστε αποδεχτοί και ταιριαστοί με τους υπόλοιπους.
- Να έχουμε μια αίσθηση αξίας.
Ο κάθε ένας από εμάς χρησιμοποιεί διάφορες στρατηγικές για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του.
Οι στρατηγικές ενεργοποιούνται όταν πιστεύουμε πως οι παραπάνω ανάγκες δεν ικανοποιούνται. Όταν συμβαίνει αυτό, νιώθουμε άγχος, πίεση και φόβο.
Στην προσπάθεια μας να ξεφορτωθούμε τα παραπάνω συναισθήματα, χρησιμοποιούμε στρατηγικές αποσυμπίεσης.
[su_note note_color=”#0b0b0c” text_color=”#cdc8c8″ radius=”14″]Για παράδειγμα, όταν κάποιος κριτικάρεται αρνητικά, η ανάγκη του για αποδοχή δέχεται ένα σοβαρό πλήγμα. Αισθάνεται άγχος και προσπαθεί να αυξήσει τα αισθήματα αξίας που έχει για να δημιουργήσει ισορροπία.[/su_note]
Μπορεί να σκεφτεί πως το άτομο που άσκησε την κριτική είναι κατώτερο από αυτόν ή να συγκρίνει τις δικές του επιτυχίες με του άλλου για να αισθανθεί περισσότερο πετυχημένος.
Οπότε, υπάρχει ένα συμπέρασμα:
Ο λόγος που θέλουμε να είμαστε αποδεχτοί είναι για να αισθανθούμε καλά με τον εαυτό μας.
Βέβαια, υπάρχουν συνήθειες που κερδίζουν πάντα τις εντυπώσεις.
Ο Τρόποι Όπου Η Κριτική Μας Ωθεί Προς Αυτό Είναι:
#1. Να Αυξήσουμε Την Αυτοεκτίμηση Μας
Αυτό γίνεται είτε με το να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με άλλους και να βγούμε νικητές ή χαμένοι είτε να θέσουμε standards για το πότε θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας να αισθανθεί καλά με την πάρτη του.
#2. Να Κερδίσουμε Την Αποδοχή
Το κυνήγι της αποδοχής δεν σταματά ποτέ. Δεν ξέρω ακριβώς σε πιο σημείο της ψυχολογικής μας ζωής αποφασίσαμε πως για να αισθανθούμε πως έχουμε αξία θα πρέπει να… Οτιδήποτε.
Όταν αισθάνεσαι πως η αξία σου δεν είναι αρκετή κυκλοφορείς σαν φάντασμα πιστεύοντας πως κάτι λείπει. Πως κάτι πρέπει να συμβεί για να ανακουφιστείς.
Από την άλλη, αν δεν είχαμε αυτό αίσθημα κενού θα προσπαθούσαμε να κάνουμε την ζωή μας καλύτερη; Ποιο θα ήταν το κίνητρο για να κάνουμε τα επόμενα βήματα εξέλιξης;
Αν δεν τρωγόμασταν με τα ρούχα μας, η βολή του καναπέ, του Game of Thrones και τα χαχανίσματα θα ήταν αρκετά για να αισθανόμαστε πληρότητα.
Είναι λες και ένας δαίμονας μας ψιθυρίζει συνεχώς στο αυτί πως μπορούμε ή πρέπει να πετύχουμε κάτι παραπάνω. Ωστόσο, ο χορός μαζί του απαιτεί μια τριβή που μας φθείρει.
Η γραμμή που αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου και μετά προσπαθείς να πας στο επόμενο επίπεδο αγωνιώντας για την μετάβαση της μάχης είναι πολύ λεπτή.
Δεν ξέρω πότε εμφανίστηκε ο δαίμονας και αν η χρησιμότητα του είναι η παράδοση άνευ όρων σε αυτόν ή μια απόφαση να τον χρησιμοποιήσουμε για να μας δίνει την ψευδαίσθηση πως δεν πονάμε όταν πέφτουμε με τα μούτρα σε τοίχους.
Πριν κλείσουμε, δες εδώ ένα πολύ ενδιαφέρον επεισόδιο από το ελληνικό podcast του Apla+Andrika για τους φόβους, από τις απλές φοβίες μέχρι το φόβο της έκθεσης και της απόρριψης.
Τέλος, η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω αν θέλω να τον ξορκίσω ή να συνεχίσω να δέχομαι το σπρώξιμο που μου δίνει με αμφιβολίες για τον εαυτό μου πως μπορώ να κάνω περισσότερα. Και ίσως η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα τους να είναι οι στιγμές ανάμεσα στην γαλήνη και την μάχη της εξέλιξης και της επιτυχίας.
Πότε η επιτυχία είναι αρκετή; Να πάρω το θάρρος και να πω ποτέ; Ας κρατηθώ. Την απάντηση την αφήνω πάνω σου.
Θέλεις να αποκτήσεις τώρα αυτό που σου αξίζει στον ερωτικό τομέα; Μην χάνεις χρόνο. Δες αυτό.
Καλή συνέχεια
